معرفی اصول و استاندارد روشنایی پارک ها

تاریخ نوشته : ژوئن 10, 2024
روشنایی پارک

اهمیت روشنایی پارک

از آنجایی که پارک‌ها به عنوان فضاهای سبز عمومی پرتدد در شهر شناخته می‌شوند و نقشی حیاتی در سلامتی، رفاه و آسایش شهروندان ایفا می‌کنند؛ طراحی روشنایی مناسب برای آن‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است. در زیر با اهمیت روشنایی پارک ها بیشتر آشنا می‌شوید:

  1. افزایش امنیت و کاهش جرم و جنایت: پارک‌های تاریک یا با روشنایی ضعیف می‌توانند پناهگاهی برای مجرمان و سارقان باشند. در صورتی تامین روشنایی کافی، کیفیت دید را افزایش می‌دهد و از فعالیت‌های مشکوک و جرایم پنهان جلوگیری می‌کند. افزون بر این موارد، شهروندان در فضاهای سبز روشن احساس امنیت و آرامش بیشتری دارند و می‌توانند با خیالی آسوده به فعالیت‌های مختلف از جمله ورزش، بازی، پیاده‌روی، دورهمی و… بپردازند. این موضوع به ویژه برای برای زنان، کودکان و سالمندان از اهمیت بسزایی برخوردار است.
  2. بهبود کاربری محیط و استفاده از پارک: زمانی که روشنایی در پارک به اندازه کافی باشد؛ مردم این امکان را دارند تا در ساعات بیشتری از شبانه‌روز (مخصوصا هنگام طلوع آفتاب برای ورزش صبحگاهی یا غروب) به پارک مراجعه کنند. این امر به افزایش سطوح فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و ورزشی کمک زیادی می‌کند و بستر مناسبی را نیز برای برگزاری رویدادها، جشنواره و همایش‌های مختلف فراهم می‌آورد.
  3. زیباسازی شهر و موثر بر صنعت گردشگری: وجود یک فضای بصری دلنشین با نورپردازی خلاقانه می‌تواند باعث افزایش زیبایی پارک‌ها به ویژه در شب شود و جلوه آن را دوچندان کند. این کار با زیباسازی فضاهای سبز و برجسته کردن المان‌های شهری می‌تواند بر افزایش مسافران و توریست‌ها نیز تاثیر بگذارد.
  4. صرفه‌جویی در مصرف انرژی: اگر از راهکارهای نوین یعنی استفاده از چراغ‌های کم‌مصرف LED و سیستم‌های هوشمند در نورپردازی پارک استفاده کنید، می‌توانید مصرف انرژی را به طور قابل توجهی کاهش دهید. در این راستا خوب است بدانید یکی از مزایای هوشمندسازی سیستم روشنایی معابر و پارک‌ها توسط کاسپین نور این است که می‌توان چراغ‌ها را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که در قسمت‌های پرتردد، پرنورتر (راندمان بیشتر) باشند و در سایر بخش‌های خلوت‌تر، نور با توان کمتری بتابد.
  5. کاهش آلودگی نوری و حفاظت از محیط زیست: همانطور که می‌دانید چراغ‌های قدیمی و پرمصرف مانند چراغ‌های فلورسنت، دارای مواد مضر (جیوه و سدیم) هستند و اشعه‌های فرابنفش از خود ساطع می‌کنند. این موارد می‌تواند تاثیر مخربی بر محیط زیست و سلامت انسان‌ها بگذارد و آلودگی نوری را افزایش دهد. (به ویژه در پارک‌هایی که باغ وحش وجود دارد؛ این تاثیر شامل آسیب به حیوانات نیز خواهد شد.)
نورپردازی پارک با چراغ خیابانی
نورپردازی پارک با چراغ خیابانی

جدول استاندارد روشنایی پارک ها

در زیر جدول استاندارد روشنایی پارک ها را بر اساس لوکس آماده کرده‌ایم. لوکس (lux) واحد اندازه‌گیری روشنایی و معادل با یک لومن شار نوری بر متر مربع است.

نوع مکانحداقل روشنایی (لوکس)حداکثر روشنایی (لوکس)
مسیرهای اصلی و پر تردد10 تا 2030
مسیرهای فرعی و کم تردد2 تا 510
مناطق بازی کودکان20 تا 3050
مناطق ورزشی30 تا 5070
مناطق استراحت و پیک نیک1 تا 25
مناطق پیاده‌روی5 تا 1020
محوطه پارکینگ10 تا 2030
معابر دوچرخه‌سواری5 تا 1020
مناطق امنیتی20 تا 3050
مناطق تاریخی و فرهنگی5 تا 1020
مناطق آبی (حوضچه، آبنما)1 تا 25
جدول استاندارد روشنایی در پارک

نکات مهم و اصول نورپردازی پارک

همانطور که در بخش قبل ذکر کردیم مهم است که اهمیت بیشتری به اصول نورپردازی بدهید و آن را مطابق با استاندارد روشنایی پارک ها و ملاحظات ایمنی آن اجرا کنید. این اصول شامل رعایت ملاحظات ایمنی، استفاده از تجهیزات مناسب، توجه به دمای رنگ و توزیع نور و محل صحیح قرارگیری چراغ‌ها می‌شود. در ادامه هر کدام از این موارد را به تفکیک شرح می‌دهیم.

استفاده از تجهیزات مناسب

برای اجرا روشنایی پارک نیاز به تجهیزات مناسب دارید. پرکاربردترین این تجهیزات پروژکتور ال ای دی، چراغ خیابانی ال ای دی و چراغ چمنی هستند. این چراغ‌ها با فناوری led طراحی شده‌اند و مصرف برق تا 30 درصد پایین می‌آورند. این موضوع صرفه اقتصادی بسیار زیادی برای شهرداری دارد و سبب صرفه‌جویی در هزینه‌ها خواهد شد. خوب است بدانید که هوشمندسازی روشنایی پارک توسط کاسپین نور بدون نیاز به سیم‌کشی انجام می‌شود و مصرف انرژی را تا 70 درصد کاهش می‌دهد.

افزون بر این موارد باید بدانید که چراغ‌های روشنایی پارک باید بدون خیرگی و فلیکر (سوسوزدن نور) باشند تا چشم را خسته نکنند و باعث سردرد نشوند.

نورپردازی پارک ها با پروژکتور ال ای دی
نورپردازی پارک ها با پروژکتور ال ای دی

رعایت ملاحظات ایمنی

در این بخش لیست ملاحظات ایمنی که باید در نظر بگیرید را ارائه می‌دهیم:

  • تجهیزات نورپردازی پارک ها باید به صورت دوره‌ای نظافت شوند و عملکرد آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد.
  • اگر چراغی درست کار نمی‌کند یا در سیم‌کشی اختال وجود دارد، حتما باید تعویض یا تعمیر شود تا خطرات و آسیب‌های احتمالی به حداقل برسد.
  • قبل از تهیه منابع نوری باید جدول درجه حفاظت ip را بررسی نمایید و محصولاتی را که دارای درجه مقاومت ip65 به بالا هستند انتخاب کنید. علت آن نیز این است که این چراغ‌ها در برابر برف و باران و گرد و غبار استحکام کافی را دارند و در عملکرد آن‌ها خللی ایجاد نمی‌شود.
  • چراغ‌ها باید از برندهای معتبر تهیه شده باشند تا از کیفیت و دوام آن‌ها اطمینان حاصل شود. شرکت دانش بنیان کاسپین نور یکی از برندهای معتبر در ایران است که کیفیت محصولات خود را تضمین می‌کند.

توجه به دمای رنگ و توزیع نور

دمای رنگ نور مناسب در روشنایی پارک ها و به طور کلی نورپردازی فضای سبز، رنگ نورهای گرم و نچرال هستند که در طیف 2200 تا 4200 کلوین قرار دارند. این رنگ‌ها به ایجاد فضایی دلنشین، گرم و آرامش‌بخش کمک می‌کنند و به سلامت چشم‌ها نیز آسیب نمی‌رسانند. در خصوص توزیع نور نیز باید بدانید که چراغ‌ها باید دارای زاویه تابش یکنواخت باشند و نور را به صورت غیرمتمرکز پخش کنند. این کار باعث می‌شود تمام نقاط پارک به طور متوازن روشن شود.

توجه داشته باشید که به این نوع نورپردازی، روشنایی عمومی یا فراگیر می‌گویند. علاوه بر این شیوه، نورپردازی تاکیدی نیز در پارک‌ها و فضاهای سبز می‌تواند موثر باشد. در این روش از چراغ‌هایی که نور را با شدت بالا و متمرکز می‌تابانند استفاده می‌شود. بهترین نقاط برای نصب آن‌ها در مجاورت درختان، گل‌ها، آبنماها، آثار هنری، مجسمه‌ها و مواردی از این قبیل هستند.

روش های روشنایی در پارک
روشنایی در پارک با چراغ چمنی

محل صحیح قرارگیری چراغ‌ها

در این بخش با نکات نصب چراغ‌ها آشنا می‌شوید:

  • فاصله استاندارد تیر روشنایی پارک باید براساس ارتفاع پایه‌های چراغ تعیین شود. به عنوان مثال اگر پایه یا تیر روشنایی 3 متر است، فاصله بین پایه‌ها باید 10 تا 15 متر باشد. توجه داشته باشید که قرارگیری چراغ‌ها با فاصله 10 متر برای مسیرهای اصلی پارک است و برای مسیرهای فرعی، فاصله 20 تا 25 متر نیز کفایت می‌کند.
  • برای برجسته کردن برخی نقاط در پارک می‌توانید از تکنیک نورپردازی به سمت بالا استفاده کنید. در این روش نور از زمین به سمت بالا تابانده می‌شود. بنابراین باید محل قرارگیری چراغ‌ها را بر روی زمین در نظر بگیرید تا نور به سمت نقاط مورد نظر همچون گیاهان، آثار معماری، آبنماها یا ساختمان‌ها ساطع شود.
  • هرگز نورپردازی پله ها در پارک را فراموش نکنید و محلی را برای نصب چراغ در مجاورت مسیرهای دسترسی در نظر بگیرید. این موضوع برای کاهش آسیب‌ها و خطرات احتمالی در رفت و آمد افراد به ویژه کودکان و سالمندان بسیار مهم است.

جمع‌بندی

در نهایت برای اجرا روشنایی پارک و فضای سبز می‌توانید از کارشناسان کاسپین نور تجهیزات خود را خریداری کنید و از راهنمایی و مشاوره رایگان بهره‌مند شوید.